Komunikat “Ja”

,,KOMUNIKAT JA” W USTAWIANIU DZIECI

W trudnych sytuacjach, gdy pojawiają się emocje warto skupić się na wypowiadanych słowach .Aby dzieci się słuchały, nauczyciel musi wiedzieć jak się z nimi komunikować, jak do nich dotrzeć. Ważny w ustawianiu dzieci jest „Komunikat Ja”. Przeczytaj poniższy artykuł i dowiedz się jak komunikować się z dziećmi, aby Cię słyszały i nie traktowały jak wroga

Komunikat Ja to ważny element w komunikacji z dziećmi. Jego celem jest budowanie osobistej odpowiedzialności za wypowiedź i kryjące się za nią emocje zarówno po stronie nauczyciela jak i dzieci. Kiedy przychodzą do nas nespodziewanie przykre sytuacje, to naszym nawykowym odruchem jest obrona czyli myślenie, że ktoś nas atakuje, nie szanuje lub robi nazłosć. Wtedy nawykowo i emocjonalnie mówimy tak:

• Jesteś niegrzeczny
• Jesteś spóźnialski
• Gadasz jak nakręcony
• Ciągle mi przerywasz
• Nie słuchasz się

Wypowiadając takie słowa do dzieci one odbierają nas jako atakujących, słyszą do siebie zarzuty i albo nam odpyskują albo zacinają, czują niską wartość i potem dalej nam przeszkadzają.

Jednak można zrobić to inaczej. To znaczy użyć „Komunikatu Ja”:

• (JA)Czuję smutek gdy nie jesteś zainteresowany zajęciami

• (JA)Denerwuję się bardzo gdy się spóźniasz
• (JA)Czuję zagubienie w myślach gdy słyszę tyle informacji naraz
• (JA)Czuję urytacje gdy nie mogę skończyć swojego zdania
• (JA) Czuję niepewność kiedy widzę, że robisz rzeczy, które mogą być dla ciebie niebezpieczne

Model Komunikatu Ja prezentuje się następująco

JA + CZUJĘ = wyrażamy swoje myśli/emocje

KIEDY TY = wymieniasz zachowanie, które Ci nie odpowiada

PONIEWAŻ/BYĆ MOŻE = opisujesz konsekwencje lub fakty dostrzegalne przez obie strony lub też własne samopoczucie

WOLAŁABYM = propozycja zmiany

Dla kontrastu podam przykład niewłaściwego zwrócenia uwagi dziecku.

Sytuacja: Prowadzisz zajęcia, a dziecko sobie bazgroli. Rysuje po ławce, po krześle, po pracy innych dzieci.

Wersja niewłaściwa

Z pozycji strachu, oceny i walki

„Lekceważysz mnie, kiedy podczas zajęć kolejny raz niszczysz swoje i innych prace. Bardzo brzydko się zachowujesz. Tak nie można. Przestań tak robić, bo inaczej zabiorę Ci kredki”

Wersja właściwa

Z perspektywy zrozumienia. Dajemy szansę na zrozumienie i zmianę zachowania u dziecka. Bez ataku i wymuszania.

„Czuję się lekceważona kiedy ty nie bierzesz udziału w zajęciach. Być może rysowanie po swojej pracy oraz przedmiotach uspakaja Cię i jest to dla ciebie atrakcyjne, to jednak wolałabym abyś odłożył na czas zajęć rysowanie i zaangażował się w zajęciach. Po zajęciach pomogę Ci jak zrealizować twój talent do rysowania w inny sposób.”

Można takiemu dziecku po zajęciach zrobić ścianę graffiti. Czyli umówić się z nim, że dla jego specjalnych zdolności malowniczych tworzysz tu razem z nim ściankę graffiti i umawiasz się z nim, że po zajęciach lub przed zajęciami lub w trakcie zajęć kiedy najdzie go jakaś silna emocja do rozładowania on daje Ci znak np. przez podniesienie ręki, powiedzenie graffiti, idzie i rysuje na tej ściance.

Oczywiście nie zdziw się, że cała grupa też będzie chciała graffiti 😉

Będzie to więc świetna okazja do tego aby przekierować trudne zachowanie dziecka na fajne zachowanie jednoczące grupę.

Dodatkowo podnosisz takiemu dziecku wartość siebie, nie krytykujesz go, a to sprawia, że będzie się ona chętniej ciebie słuchało. Będziesz dla niego ogromnym autorytetem.

Podsumowując.

Komunikat Ja przekazuje intencje otwartości na drugiego człowieka oraz wyboru zachowania. W tym schemacie wyrażamy swoje emocje, potrzeby, uczucia, ale bez oskarżania.

WAŻNE! – Każdy komunikat typu:

• Ty zawsze jesteś…
• U ciebie nigdy…
• Mógłbyś inaczej…
• Powinieneś…

Tworzą opór, zacisk, ból, niską wartość, chęć zemsty, walkę i nienawiść i brak zmiany i poprawy zachowania. Ktoś kto jest atakowany myśli tylko o obronie, odbiciu ataku a nie na rozwiązaniach w celu poprawy zachowania czy zmiany nawyku na korzystniejszy.